Deze website wordt u aangeboden door Adri van Kooten, keurmeester gras- en grote parkieten bij de NBvV

Menu

Bij favorieten plaatsen!

Papegaai - kortwieken

Niet gekortwiekt

Europees gekortwiekt

Amerikaans gekortwiekt

Heel vaak komt het voor dat een papegaai of parkiet gedoemd is zijn dagen te slijten in een kooi. De oorzaak hiervan is de beperkte ruimte in de kamer of de gevaren die ontstaan wanneer de vogel vrij in huis zou vliegen. In dit kader valt te denken aan electriciteitssnoeren, brandende kaarsen, open haarden, hete fornuizen en of het klem komen te zitten achter kasten en meubels. Toch hebben papegaaien en parkieten de behoefte om een paar keer per dag de vleugels te strekken en op avontuur te gaan net als hun soortgenoten in de vrije natuur! Omdat papegaaien zeer intelligente en actieve dieren zijn zullen ze zich beter en gelukkiger voelen wanneer aan deze behoefte kan worden voldaan.

Kortwieken

Om tegemoet te komen aan deze behoefte kunnen we de papegaai of parkiet kortwieken. Kortwieken is het afknippen van veren, in dit geval de slagpennen. Het afknippen van veren is voor een vogel niet pijnlijk. Het is te vergelijken met het afknippen van nagels bij de mens.

Door de veren af te knippen verliest de vogel het vermogen tot vliegen en dat is nu net wat we beoogen met kortwieken! Het afknippen van veren betekent niet dat de vogel voor altijd afgeknipte veren zal houden. Nee, als de vogel gaat ruien (bij een volwassen vogel 1 á 2x per jaar) zullen de afgeknipte veren terugkomen. Het kortwieken dient daarom regelmatig herhaald te worden. Alvorens wordt overgegaan tot het kortwieken van de vogel is er een belangrijke basisregel die de verzorger moet weten. Deze basisregel is dat een groeiende slagpen nooit ingekort mag worden. Een groeiende slagpen is te herkennen aan 'de huls' die er dan nog omheen zit! Pas als deze huls volledig is verdwenen kan de slagpen gekortwiekt worden. Zolang de veer namelijk in de huls zit bezit deze een bloedvat dat zorgt voor aanvoer van groeistoffen voor de veer. Om er verder zeker van te zijn dat er niet in 'levend vel' geknipt wordt dienen de slagpennen net onder de bovenliggende dekveertjes af geknipt te worden. Op de tekening(en) hierboven is dat goed te zien. Bij het kortwieken kan gekozen worden voor één of voor beide vleugels. In principe zijn er twee methodes van kortwieken. Een methode die veel in Amerika wordt toegepast is het kortwieken van de buitenste handpennen. Dit zijn de buitenste slagpennen die aan de hand van de vogel vastzitten (Zie bovenstaande tekening) . Een andere methode, die veel in Europa wordt toegepast, is het kortwieken van de broekpennen. Dit zijn de slagpennen die aan de onderarm van de vogel vastzitten (Zie bovenstaande tekening). Naar mijn mening kun je het beste de vogel eenzijdig kortwieken omdat je hierbij de minste slagpennen behoeft te knippen. Bij het eenzijdig kortwieken zal de vogel als hij gaat vliegen aan de gekortwiekte zijde veel minder weerstand hebben en daardoor naar beneden vallen. Indien beide zijden worden gekortwiekt is de weerstand aan beide vleugels dezelfde en zal de vogel toch nog enigzins kunnen vliegen. Vergelijk dit vliegen met dat van een kip of kwartel. Wanneer dergelijke vogels opgewonden raken kunnen ze toch nog behoorlijk omhoog vliegen met hun 'korte' vleugeltjes. Bij het Amerikaans kortwieken worden de belangrijkste slagpennen voor het vliegen gekortwiekt. Daarom hoeven bij deze methode meestal maar 3 tot 6 pennen te worden gekortwiekt (afhankelijk of eenzijdig of beide vleugels worden gekortwiekt). Bij de Europese manier van kortwieken moeten meer slagpennen worden ingekort om te voorkomen dat de vogel nog vliegen kan.

Wanneer de verzorger zelf de vogel gaat kortwieken is het verstandig de vogel eerst te wennen aan het beet pakken en strekken van de vleugel(s). Oefen dit 2 tot 3x per dag, gedurende ongeveer 10 minuten. Pas wanneer de vogel hier aan gewend is, is het mogelijk de  vogel op een verantwoorde manier te kortwieken. Een andere mogelijkheid is om het kortwieken uit te besteden aan een dierenarts, dierenwinkel of een ervaren papegaaienkweker. Dit laatste geeft echter wel meer stress voor de vogel!

Belangrijk!!

Ga nooit, nadat de vogel is gekortwiekt, direct naar buiten met de vogel! Probeer altijd eerst in huis uit of de vogel werkelijk niet meer kan vliegen!!

Tot slot zou ik willen opmerken dat het kortwieken van een papegaai of parkiet voor de vogel zelf niet zielig of vervelend is als hij hier éénmaal aan gewend is. Vervelend of zielig wordt het als de vogel nooit uit zijn kooi komt of in zijn 'vrije vlucht'  zich verwond aan brandende kaarsen, hete fornuizen en of bekneld raakt tussen kasten en meubels. 

Indien u als verzorger toch problemen mocht hebben met het kortwieken van uw papegaai of parkiet dan is er altijd nog de mogelijkheid de vogel aan te leren een tuigje te dragen (Zie foto hieronder). Op deze manier kan de vogel dan toch aangelijnd mee naar buiten.

Copyright © 2005, Adri van Kooten, All Rights Reserved | Webdesign: Adri van Kooten