Adelaide rosella (Platycercus elegans adelaide)

De wangen en de keel zijn blauw. De rug is rozerood met zwarte veren die geelrood zijn omzoomd. De schouders zijn overwegend zwart, de grote vleugel­slagpennen blauw en de stuit rood. De staart is blauw van kleur, waarbij de middelste staartveren een groene weerschijn vertonen. De ogen van de Adelaїde rosella's zijn donkerbruin van kleur, de snavel donkerblauwachtig grijs en de poten grijsbruin. De jongen van dit ras zijn in het nest veelal grauwgroen van kleur en pas na 12 maanden volledig op kleur. Bij de Noordelijke Adelaїde schemert bij beide geslachten nog slechts heel weinig rood in de borst. De zwarte rugveren zijn helder­geel om­zoomd. Bij dit ras waar vrijwel al het rood is verdwenen is de buik dan ook zuiver geel van kleur.

Grootte 

De grootte van de Adelaїde rosella varieërt van 30 - 35 cm.

Geslachtsonderscheid

Over het algemeen heeft de man een forsere kop en grotere snavel dan de pop.

Verspreidingsgebied

De Adelaїde rosella (Pl. elegans adelaide) komt in grote aantallen voor in de directe omgeving van de stad Adelaide, de heuvels ten noorden ervan en de zuidelijke Flinders Ranges. Het is niet moeilijk te raden hoe deze vogel aan zijn naam is gekomen. De Noordelijke Adelaїde rosella, waarbij nog slecht een heel weinig geel in de borst voorkomt, vinden we, hoe kan het anders, ten noorden van de stad Adelaїde.  

Leefomgeving 

De Adelaїde rosella is vaak te vinden in de directe omgeving - tuinen en parken - van mensen. Verder komen ze verspreid voor in open bosgebieden en open savannen. In hun natuurlijke leefomgeving trekken de verschillende rosella-soorten over het algemeen paarsgewijs met elkaar op, ook na de broedtijd. Een aantal soorten waaronder de rosella en de Adelaїde rosella komen buiten de broedperio­de in kleine groepjes voor (De rosella zelfs in zwermen).

Voeding 

In hun natuurlijke leefomgeving bestaat de voeding vooral uit zaden van grassen en allerlei wilde plan­ten. Verder voeden ze zich met vruchten, bloemsemnectar, blad­knoppen, en diverse soorten insecten en hun larven. Door hun voorkeur voor bloesem van fruitbomen kunnen ze aanzien­lijke schade toebrengen aan boomgaarden. Ook zoeken ze regelmatig boerderijen op om zich daar te goed te doen aan gemorst graan op erven, stoppelvelden en in hooibergen.

De voeding in gevangenschap 

In gevangenschap dient de voeding te bestaan uit een goede zaadmengeling voor grote parkieten, onkruidzaden en vruchten. In de periode dat de vogels jongen hebben moeten ze ook ruimschoots de beschikking hebben over dierlijke eiwitten. Naast het verstrekken van eivoer is het verstandig universeelvoer en of meelwormen, als bijvoeding te verstrekken (bijvoorbeeld 2 meelwormen per jong per dag). Bij een tekort aan dier­lijke eiwitten zien we ook vaak dat de vogels hun jongen onvoldoende voeden en uiteindelijk zelfs in de steek laten. Hetzelfde gedrag zien we bij europese wildzangvo­gels, die ook hun jongen in de steek laten wanneer er onvoldoende dierlijke eiwit­ten voor handen zijn. Dagelijks vers en fris bad- en drinkwater is noodzakelijk, terwijl ook maagkiezel en grit niet op het menu mogen ontbreken.

Karakter

Voor de meeste rosella-soorten geldt dat ze van nature erg vechtlustig zijn, vooral tegenover soortgenoten. Door het vechtlustig karakter dient u als kweker bij het samenstellen van de paren er daarom goed op te letten of de vogels elkaar verdragen. Enige tijd de vogels gadeslaan is hierbij een vereiste omdat de gevechten zo hevig kunnen zijn dat direct ingrijpen noodzakelijk is. Het is ook erg belangrijk om niet direct, bij verlies van een partner, een andere partner te geven. In een dergelijk geval kunt u de vogels het beste aan elkaar laten wennen door ze in naast elkaar liggende rennen te plaatsen. Verder is het belangrijk om bij het samenstellen van paren altijd het mannetje in de volière van de pop te plaatsen en niet omgekeerd!V oor het verkrijgen van goede broedresultaten is het verder van belang nooit rosella-soorten naast elkaar te plaatsen, maar de aangrenzende ren(nen) te bevolken met niet verwante soorten.

Huisvesting

Het houden van de Adelaїde rosella hoeft geen problemen te geven in ons land. Ook in Australië trotseren ze immers koud en vochtig weer. Hoewel ik weet dat veel kwekers de vogels in een volière houden zonder echt nachthok (wel goed beschut en voorzien van een dak en dichte achterzijde en zijkanten en een afgeschermde voorzijde) ben ik toch van mening dat een volière waarin rosella-soorten worden gehouden een goed afgesloten en droog nachtverblijf dient te bezitten. De ren dient een lengte van 3 á 4 meter te hebben en    ± 1 meter breed te zijn. Zelf houd ik de vogels in rennen van 5 meter lang en 1.00 m. breed. Daarnaast bezitten alle rennen bij mij een apart nachtver­blijf.

Broedproces

Zie bij Rosella.

Ringen

De jongen van de Adelaїde rosella dienen met ringmaat  6 mm. te worden geringd.

Noot: In het verleden zijn beide ondersoorten van de Adelaїde rosella met elkaar gekruist. Het is daarom de vraag of er in ons land nog wel zuivere Adelaїde rosella’s voor komen.

A. van Kooten